Podczas zawodów sportowych precyzyjne odmierzanie czasu jest niezwykle istotnym zajęciem. Zwłaszcza obecnie gdy kolejne rekordy czy nawet przybycie na metę może oddzielać jedynie ułamek sekundy musi być ono traktowane priorytetowo. Firma Omega miała spory wkład w zadanie pomiaru czasu na licznych imprezach sportowych w tym i tych najważniejszych jak Igrzyska Olimpijskie. Oto historia związków Omegi z kolejnymi Olimpiadami.
1898 – Omega stworzyła swój pierwszy stoper
1905 – Stopery Omegi były wykorzystane podczas szesnastu imprez sportowych rozgrywanych w Szwajcarii i poza jej granicami.
1909 – Pierwsze pojawienie się na międzynarodowej imprezie sportowej w roli oficjalnego mierniczego czasu. Były to wyścigi balonowe Gordona Bennetta rozgrywane w Zurychu.
1916 – Omega nawiązała pierwsze kontakty z Międzynarodowym Komitetem Olimpijskim przy okazji zawodów w Lozannie odbywających się z okazji 25 lecia Komitetu.
1932 – Po raz pierwszy w historii Igrzysk Olimpijskich IOC powierzyło obowiązek pomiaru czasu podczas wszystkich zawodów jednej firmie – Omedze. Omega wysłała na Igrzyska rozgrywane w Los Angeles trzydzieści stoperów wyposażonych w kaliber 1130 oraz jednego zegarmistrza . Stopery te zostały wykorzystane we wszystkich czternastu dyscyplinach. Rekordy olimpijskie zostały pobite we wszystkich spośród dyscyplin lekkoatletycznych i w 10 na 11 zawodów pływackich (w sumie pobito 17 rekordów świata).
Stopery wysłane do Los Angeles po raz pierwszy umożliwiły sędziom pomiar czasu z dokładnością dziesiątych części sekundy. Ważną cechą była również funkcja split-seconds umożliwiająca pomiar międzyczasów każdego z zawodników oraz czasu całkowitego.
Nie sposób myśleć o sukcesie dziesiątych Igrzysk Olimpijskich i niezwykłych osiągnięciach sportowych podczas zawodów bez wskazania niezwykle istotnej roli jaką odegrały podczas Olimpiady zegarki firmy Omega.
Tymi słowami William M. Henry (dyrektor do spraw technicznych podczas igrzysk) dziękował Omedze za jej pierwszy udział w takiej imprezie.
W tym samym roku Omega zawiązała ścisłe kontakty z firmą Lemania, która słynęła z wytwarzania wysokiej jakości chronografów i stoperów.
1936 – Omega dostarczyła 27 stoperów na Zimowe Igrzyska Olimpijskie rozgrywane w Garmisch-Partenkirchen. Firma zdecydowała się również na wysłanie zegarmistrza, który miał odpowiadać za sprawność techniczną wszystkich stoperów. W tym czasie pomiary czasów zawodników wciąż były dość ograniczone (wymagały jedynie dwóch zsynchronizowanych stoperów i jednego zegara na starcie).
Jeszcze tego samego roku Omega dostarczyła 185 stoperów do Berlina na kolejne Letnie Igrzyska Olimpijskie. Równocześnie na miejscu Ewald Narach (generalny przedstawiciel Omegi na Niemcy) udostępnił zakład, w którym miano naprawiać dostarczone stopery oraz zegarki wykorzystywane przez sędziów. Po tej imprezie Omega została ponownie wyróżniona za swą znaczącą rolę w tej imprezie.
1945 – Omega zbudowała niezależne, przenośne urządzenie wykorzystujące fotokomórkę, które można było wykorzystać na starcie i mecie podczas różnych dyscyplin. Przecięcie wiązki podczerwonej przez zawodnika było natychmiast odnotowywane przez urządzenie. Urządzenie mogło być dodatkowo przenoszone pomiędzy zawodami. Fotokomórka zastąpiła dotychczasowe rozwiązania z wykorzystaniem standardowej taśmy.
1948 – Po raz pierwszy Omega zaprezentowała na Igrzyskach Olimpijskich w Londynie swoja technologię photo-finish, która umożliwiała zarejestrowanie finiszu wyścigu i ocenę kolejności zawodników w przypadku gdy na mecie pojawiła się na raz cała grupa. Dzięki wykorzystaniu fotokomórki nie trzeba było się już zdawać jedynie na ludzką percepcję gdyż urządzenie Omegi działało z dokładnością rzędu tysięcznych części sekundy.
1952 – Omega zaprezentowała swój zasilany bateryjnie kwarcowy rejestrator czasu połączony z szybkobieżną drukarka, która była w stanie drukować czasy z dokładnością setnej części sekundy. Urządzenie to zostało wykorzystane podczas Olimpiady w Helsinkach. Pomimo faktu, że Międzynarodowe Stowarzyszenie Federacji Lekkoatletycznych (IAAF) zaakceptowało rejestrator Omegi, oficjalne czasy były wciąż mierzone ręcznie z dokładnością do 1/10 sekundy. Czasy z rejestratora pozostawały tajne.
1952 - Charles Sickert, przyjął w imieniu Omegi Olimpijski Krzyż Zasługi, przyznany marce za jej nieocenione zasługi dla świata sportu.
1956 – Wprowadzono bramki startowe w Narciarstwie Alpejskim podczas Zimowych Igrzysk Olimpijskich rozgrywanych w Cortina d’Ampezzo we Włoszech. Moment startu był automatycznie ustalany przy pomocy sygnałów dźwiękowych i świetlnych (czerwone-pomarańczowe-zielone). Narciarze mogli wystartować na pół sekundy przed sygnałem i jedną sekundę po nim.
Tego samego roku podczas Letnich Igrzysk Olimpijskich w Melbourne Omega przedstawiła Swim Eight-O-Matic czyli półautomatyczne urządzenie służące do pomiaru czasu pływaków, które podawało wyniki w formie cyfrowej. Automatyczne rozpoczęcie pomiaru na starcie pozwalało pływakom na zyskanie 0.2 sekundy w porównaniu z czasami gdy pomiarów dokonywano ręcznie. Jednak czasy finiszu były wciąż mierzone ręcznie (24 stopery po trzy na każdy tor). Podczas tej Olimpiady pobito osiem rekordów świata w pływactwie.
Swim Eight-O-Matic był jedynie niewielką częścią spośród 2,475 kg sprzętu wysłanych przez Omegę w 42 skrzyniach na Igrzyska.
1960 Podczas Igrzysk w Rzymie Omega zaprezentowała olbrzymią, elektroniczną tablicę wyników, która była pierwowzorem dla współczesnych tablic, które można znaleźć na większości współczesnych stadionów.
1961 – Omega zaprezentowała Omegascope urządzenie umożliwiające pomiar czasu dla każdego z zawodników, który był śledzony przez kamerę.
1964 – zaprezentowano nową wersję OmegaScope.
1966 - Międzynarodowe Stowarzyszenie Federacji Lekkoatletycznych uznało wyniki rejestrowane elektronicznie za oficjalne.
1967 – Maty dotykowe Omegi zostały wykorzystane podczas międzynarodowych zawodów pływackich w Winnipeg w Kanadzie. Nowy system pozwalał pływakom na zatrzymanie pomiaru ich własnych czasów poprzez dotkniecie maty na mecie (czasy te były uznawane za oficjalne).
1968 – Po raz pierwszy maty dotykowe Omegi zostały wykorzystane w czasie konkurencji pływackich podczas Igrzysk Olimpijskich w Meksyku. Za każdym z bloków startowych umieszczono głośnik by każdy z pływaków w tym samym czasie słyszał wystrzał startera. Swim-O-Matic, następca Swim Eight-O-Matic dokonywał pomiarów z dokładnością tysięcznej części sekundy mimo, że oficjalne wyniki wciąż były podawane z dokładnością dziesiątej części sekundy.
Omega wysłała do Meksyku 45 ludzi i ponad osiem ton sprzętu pomiarowego. Omega Photosprint (stworzony w 1963 roku) został wykorzystany podczas zawodów lekkoatletycznych by rejestrować zawodników na linii mety. Urządzenie było połączone z rejestratorem obrazu, dzięki czemu obraz i pomiar czasu zostały połączone początkując nowy dział w historii pomiarów sportowych. Omega zainstalowała również w różnych obiektach olimpijskich 52 tablice wyników, w tym także największą wówczas na świecie tablicę mierzącą 30 na 8 metrów.
1976 – Podczas Zimowych Igrzysk Olimpijskich w Innsbrucku, Omega dokonywała pomiarów czasów w wyścigach z dokładnością tysięcznych części sekundy.
Na Letnie Igrzyska Olimpijskie w Montrealu Omega ponownie wysłała osiem ton sprzętu pomiarowego oraz 35 osób odpowiedzialnych za dokonywanie pomiarów. W ładunku znajdował się również olbrzymi ekran (który zadebiutował dwa lata wcześniej podczas Mistrzostw Azji w Teheranie), na którym wyświetlano czarno-białe powtórki oraz wyniki rywalizacji.
1979 – Omega zaprezentowała pierwszy system do detekcji falstartu w wyścigach lekkoatletycznych.
1980 – Podczas Zimowej Olimpiady rozgrywanej w Lake Placid, Omega przedstawiła Game-O-Matic, pozwalający na natychmiastowe przeliczanie i prezentowanie rankingów w narciarstwie alpejskim w momencie gdy narciarze docierali na metę.
1980 – Pojawia się Swim-O-Matic, pływacka wersja Game-O-Matic pozwalająca na natychmiastowe przeliczanie wyników pływaków.
1984 – W czasie Letnich Igrzysk Olimpijskich w Los Angeles wykorzystano naciskowe detektory falstartu zarówno w lekkiej atletyce jak i w pływaniu. Były one połączone z głośnikami zapewniającymi każdemu z zawodników równoczesne usłyszenie sygnału startu. W zawodach lekkoatletycznych działanie urządzenia opierało się o nacisk mierzony w kilogramach jaki wywierają zawodnicy na blok startowy. Start jest tylko niewielką częścią wyścigu podczas której nie mierzy się przebytego dystansu, a raczej czas reakcji. Za moment startu uważa się okres od chwili usłyszenia sygnału startowego do chwili ruszenia z bloku. Biegacz może ruszyć dopiero po 0.1 sekundzie po sygnale. Urządzenie reaguje gdy nacisk przekroczy 27 kilogramów. Maksymalny nacisk pojawia się w momencie oderwania rąk od ziemi.
1988 – Omega wysłała do Seulu, gdzie odbywała się Olimpiada, 707 urządzeń do pomiaru czasu (ważących w sumie około 51 ton), w tym mierzący 14 na 9 metrów kolorowy ekran zainstalowany na głównym stadionie olimpijskim.
1992 – System OMEGA Scan-O-Vision photo-finish pojawia się po raz pierwszy podczas Zimowych Igrzysk Olimpijskich w Albertville. Nowy system dokonuje cyfrowego pomiaru z dokładnością tysięcznej części sekundy.
1996 – Technologia GPS zostaje wykorzystana podczas Igrzysk w Atlancie by wyznaczyć pozycję łodzi biorących udział w regatach. 196 techników wraz z przeszło 100 tonami sprzętu przywiezionymi ze Szwajcarii (w tym nową wersją skanerów Scan-O-Vision, które teraz pracowały w kolorze). Do pomiaru przyspieszeń sprinterów wykorzystano radary.
2000 – Omega prezentuje internetowy serwis live timing (www.omegatiming.com) wykorzystany podczas Pływackich Mistrzostw Europy. Wyniki były publikowane w 15 sekund po tym jak zwycięzca dotknął maty zatrzymującej czas (wydruk w PDFie był dostępny po 55 sekundach). Z powodu praw do transmisji na Olimpiadzie w Sydney wyniki mogły być publikowane dopiero po 30 minutach od zakończenia zawodów.
2001 – 21 stycznia podpisano porozumienie o długoterminowym partnerstwie, które zakładało, że firma podejmująca się zadania pomiaru czasu na Olimpiadzie, nie jest odpowiedzialna jedynie za pomiary czasu sportowców oraz ich prezentację na tablicach wyników, ale także za przetwarzanie informacji o wynikach i przekazywanie ich do systemu informacyjnego komentatorów (CIS).
2006 – Na Zimowe Igrzyska Olimpijskie w Turynie Omega dostarczyła wszystkie tablice wyników na 14 konkurencji (w sumie sto tablic wyników). Ze Szwajcarii do Turynu przewieziono 22 ton sprzętu. W sumie zmierzono 105,510 czasów, 2,582 odległości, 10,891 prędkości oraz 72,122 wyniki (jedno zadanie na cztery sekundy).
Po raz pierwszy w czasie tej Olimpiady łyżwiarze podczas wyścigów nosili na kostkach specjalne nadajniki pomagające w pomiarach czasów co przydało się szczególnie w przypadku sztafet.
2008 – Na Igrzyska w Pekinie wysłano 350 specjalistów i 420 ton sprzętu (w tym siedemdziesiąt dużych tablic wyników oraz 330 specjalistycznych mniejszych tablic).
2010 – Podczas Zimowych Igrzysk Olimpijskich rozgrywanych w Vancouver Omega zaprezentowała nowy typ pistoletu startowego nazwanego Omega's Electronic Start System. Urządzenie to nie potrzebuje już prochu czy iglicy, gdyż jest całkowicie elektroniczne co dodatkowo eliminuje efekt odrzutu podczas strzału.
Nowy pistolet umożliwia jeszcze precyzyjniejszy pomiar czasu. W momencie pociągnięcia za cyngiel emitowane jest ostre jasne światło, a do urządzeń mierzących czas przesyłany jest impuls elektroniczny powodujący rozpoczęcie pomiaru (ponowne pociągnięcie za spust w czasie pierwszych dwóch sekund od startu oznacza falstart).
W momencie startu nowy pistolet emituje także dźwięk (który może być dowolnie modyfikowany przy użyciu komputera), który jest transmitowany do głośników znajdujących się przy blokach startowych, co umożliwia wszystkim usłyszenie go w tym samym czasie.
Pistolet startowy
Chronos
Narciarska bramka startowa
Wyświetlacz czasu przy narciarskiej bramce startowej
Zegar odliczający czas do Igrzysk Olimpijskich
2012 – Na Olimpiadzie w Londynie Omega zaprezentowała kilka nowości w kwestii pomiaru czasu podczas zawodów pływackich. Po pierwsze zawodnicy startowali ze zmodyfikowanych bloków, które miały zapewnić im bardziej optymalną pozycję startową. Nowością zintegrowaną z blokiem startowym był także system świetlnych oznaczeń informujących o miejscu na podium zajętym przez zawodnika. Usprawniono także system pomiaru czasu, na który składało się 16 niezależnych zegarów, 128 wejść i 32 wyjścia oraz dwa niezależne źródła zasilania na wypadek awarii. Nowy system ma gwarantować pomiar z dokładnością 1 mikrosekundy.
Nowy blok startowy
2014 – Na Zimowych Igrzyskach Olimpijskich w Soczi postanowiono usprawnić pomiar czasu podczas meczy hokejowych poprzez wprowadzenie nowego systemu detekcji gwizdka sędziego, będącego w stanie zatrzymać czas spotkania w czasie 0,1 sekundy czyli około 0,5 sekundy szybciej niż w przypadku tradycyjnego pomiaru. System rozpoznaje trzy typy gwizdków zatwierdzonych przez IHF.
Nowy system detekcji dźwięku gwizdka sędziego hokejowego
Krótka historia Omegi na Zimowych Igrzyskach Olimpijskich
Bobsleje
Łyżwiarstwo szybkie
2016 - Podczas Olimpiady w Rio Omega usprawniła kilka rozwiązań dotyczących pomiaru wyników w poszczególnych konkurencjach.
Fotokomórki wykorzystywane podczas biegów zostały wyposażone w cztery, a nie jak dotychczas dwa elementy światłoczułe.
Scan'O'Vision MYRIA to usprawniona wersja systemu wykorzystywanego podczas fotofiniszu zawodów, mogąca zarejestrować 10 000 zdjęć na sekundę by bezspornie wyłonić zwycięzcę.
Scan'O'Vision MYRIA
Nowe tablice wyników poza prezentacją tekstu posiadają teraz możliwość wyświetlania zdjęć i animacji.
Dzięki pomiarom radarowym na nowych tablicach wykorzystywanych w zawodach golfowych można od teraz odczytać prędkość strzału, jak również jego wysokość oraz zasięg.
Tablice informacyjne w zawodach golfowych
4 000 razy na sekundę - tyle razy czujniki wbudowane w bloki startowe mierzą nacisk zawodnika przygotowującego się do startu pozwalając bardzo precyzyjnie określić czy nastąpił falstart.
Usprawnieniom poddano także tarcze do zawodów w łucznictwie. Wbudowano w nie dwa skanery pozwalające z dokładnością do 0,2mm określić pozycję wbitej strzały.
Nowe tarcze
Proces produkcji dzwonów wykorzystywanych podczas ostatniego okrążenia
2020 (2021) - Igryska w Tokio - podczas Olimpiady Omega zaprezentowała usprawnione sensory ruchu oraz jeszcze dokładniejsze technologie pozycjonowania. Tym razem główny nacisk położono na precyzyjne informowanie o bieżącej sytuacji na arenie sportowych zmagań, w taki sposób aby sędziowie zawodnicy, trenerzy, jak również komentatorzy i analitycy sportowi mogli ze szczegółami śledzić trwające zmagania, a po ich zakończeniu wysnuć wnioski tyczące się zwycięstwa lub porażki. Takie rozwiązania zastosowano miedzy innymi w:
We wszelkiego rodzaju biegach lekkoatletycznych zastosowano RTTS (Real-Time Tracking System), który dzięki czujnikom umieszczonym w numerach startowych pozwala na pomiar aktualnej prędkości, przyspieszania lub zwalniania przez zawodnika oraz różnych odległości.
Zważywszy na skąpość niektórych strojów pływackich zmagania na basenie są analizowane poprzez system kamer rozmieszczonych wokół basenu, które również pozwalają na pomiar prędkości, przyspieszeń, odległości a nawet ilości wykonanych ruchów.
System kamer działa również wokół boiska do siatkówki plażowej pozwalając śledzić w tym samym czasie grę każdego z zawodników oraz ruch piłki. Analizujący mecz mają dostęp do informacji na temat dystansu przebytego przez zawodników oraz ich prędkości. Znana jest także liczba i wysokość skoków, prędkość odbijanej piłki, a nawet ilość konkretnych odbić i bloków.
Wydawać by się mogło, że w zawodach gimnastycznych nie ma miejsca na specjalne innowacje, jednak Omega się o takowe pokusiła. Od Igrzysk w Tokio sędziowie mają do dyspozycji system analizujący postawę zawodników. Może to okazać się istotne podczas zawodów drużynowych w których liczy się odpowiednia synchronizacja jak również w zmaganiach na trampolinach, podczas których system Omegi jest w stanie analizować cały ruch zawodnika.
Podczas zawodów konnych w skokach przez przeszkody systemy oparte o czujniki laserowe są w stanie zmierzyć prędkość poruszania się konia, wysokość, czas i trajektorię skoku jak również przebyty dystans. Zebrane wyniki pozwalają na porównanie przejazdu każdego zawodnika.
Nowością na Olimpiadzie w Tokio są zawody we wspinaczce, które podzielono na trzy konkurencje: bouldering, prowadzenie oraz wspinaczkę na czas. Suma punktów uzyskanych we wszystkich trzech da ostateczny wynik. We wspinaczce na czas, podobnie jak w zawodach pływackich zastosowano maty dotykowe, które zawodnicy muszą samodzielnie aktywować aby uruchomić oraz zatrzymać pomiar czasu. W prowadzeniu pomiar będzie się tyczył maksymalnej osiągniętej wysokości na 15 metrowej ścianie w czasie 6 minut. Natomiast w boulderingu mierzony jest czas pokonania każdego wyzwania.
Imponująca reklama Omegi przy okazji Igrzysk w Tokio
Dokument o historii Igrzysk Olimpijskich
UWAGI
1)Tekst i zdjęcia pochodzą ze strony Omegi oraz PuristSPro.
